Met het overlijden van een dierbare komt er in een korte periode veel op je af. Een van die dingen die vaak voor problemen kunnen zorgen, is het afwikkelen van de erfenis. Wanneer de overledene geen testament of andere wettelijke verdeling van zijn of haar erfenis heeft opgesteld, kan het verdelen van de erfenis soms voor ruzies of conflicten zorgen. Gelukkig is er met wat overzicht toch een manier om dit emotioneel lastige proces soepeler te laten verlopen.
Stappen van erfverdeling
Er gelden over het algemeen vier stappen binnen het proces van de erfenis. Wanneer er nog geen testament is opgemaakt, moeten de erfgenamen eerst met elkaar rond de tafel gaan zitten. In deze eerste stap wordt direct overgegaan naar de tweede stap, namelijk de wijze bepalen waarop de onverdeelde gemeenschap van de overledene verdeeld zal gaan worden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een huis. Krijg een iemand dit huis en koopt deze de andere erfgenamen vervolgens uit, of word het huis verkocht en deelt iedereen mee in de opbrengst van de verkoop? Dit kan ook verschillen voor bijvoorbeeld de fysieke bezittingen zoals meubilair, verzamelingen of sieraden. Vervolgens moet de verdeling zelf opgesteld worden door te bepalen welke erfgenaam welk erfstuk mag overnemen. De laatste stap is de uitvoering van de verdeling. Hierbij is het belangrijk dat er strikt aan de vooraf gemaakte afspraken wordt gehouden, zodat hier achteraf niet alsnog onenigheid over kan komen te bestaan.
Overige aspecten om rekening mee te houden
Naast de verdeling van de meer fysieke eigendommen van de overledene, zijn er ook nog andere dingen die voor deze persoon afgehandeld moeten worden. De belangrijkste om rekening mee te houden, lees je hieronder opgesomd terug.
- Inkomstenbelasting van de overledene afhandelen
Nabestaanden zijn verplicht om de inkomstenbelasting voor de overledene in te vullen over het jaar waarin de persoon is overleden. Is de aangifte voor het voorgaande jaar ook nog niet voldaan, moet ook dit gedaan worden door de nabestaanden. Dit staat los van de aangifte rondom de erfbelasting.
- Aangifte erfbelasting afhandelen
Binnen 8 maanden vanaf het moment van overlijden moet ook een aangifte gedaan worden voor de erfbelasting. Dit kun je digitaal doen met een nummer dat op de condoleancebrief staat vermeld. Via de BelastingTelefoon kun je een aangifteformulier bestellen wanneer je dit liever op papier invult.
- Schakel een notaris en executeur in
Vaak huren mensen een notaris in voor de volledige afhandeling van de erfenis, al is dit vaak niet nodig. Wanneer je een executeur inschakelt en deze persoon toestemming heeft van de notaris, is deze net zo bevoegd om te handelen over de erfenis. De executeur ziet erop toe dat de erfenis verdeeld wordt volgens de gemaakte afspraken.
De te verdelen erfenis blijft altijd een lastige taak, zowel vanwege de emotionele kant als de praktische zaken waar je rekening mee moet houden. Je kunt het proces wel daadwerkelijk vergemakkelijken wanneer je zorgt voor een duidelijke planning en je houdt aan de gemaakte afspraken onderling. Houd ook rekening met overige taken zoals aangiftes.